Wednesday, April 13, 2016

Die UJ Prys toekennings vir 2016 bevraagteken


Die wenners van die UJ pryse. Mens kan nie vir hulle kwaad wees nie, dis nie hulle skuld dat die beoordelaars die kluts kwyt is of deur buite-literêre oorwegings moveer is nie. Wat die toekennings verder vertroebel is dat Ena Jansen 'n navorsingsgenoot is by UJ, & Roela Hattingh tydelik dosent in die departement. 



Ena Jansen se Soos familie is 'n versameling van vertellings/stories oor werkersklasmense wat sy byeengebring het met kommentaar, nie iets wat ek as kreatiewe skryfwerk sou beskou nie. Vir my lyk dit asof politiek en die onlangse gebeure op kampusse daartoe gelei het dat UJ 'n opportunistiese, polities-korrekte bekroning gemaak het. Asof dit die kampus van soortgelyke optrede sal vrywaar. Dié wat agter die geweld sit, is kwalik Afrikaanse letterkundelesers.

Ek misgun Ena Jansen nie 'n pennie van die R75 000.00 wat sy gekry het vir wat basies 'n sosiologiese projek is nie, & ook nie Hattingh haar R30 000.00 nie.




Die beoordelaars, met hulle toekenning van die prys aan Soos familie bó Zander Strachan se Brandwaterkom, of Ingrid Winterbach se Vlakwater, gee te kenne dat 'Soos familie' die sterkste kreatiewe teks is. En dis pure nonsens.


Ditto die toekenning van die debuutprys aan Roela Hattingh se kortverhaalbundel Kamee terwyl Lien Botha se Wonderboom duidelik 'n veel sterker teks is.


Kyk, pryse sê uiteindelik weinig oor die literêre gehalte van die tekste, en meer oor die tydsgees, literêre alliansies, politieke oorweginge, gebrekkige oordeel, etc. Mens kan maar net na die geskiedenis van die Hertzogprys gaan kyk om te sien hoe dikwels politiek 'n rol gespeel het. Maar moet nou nie perdedrolle as vye kom aanbied nie.

Die paneel, meer spesifiek Karen de Wet as voorsitter, het m.i. baie om te verduidelik. Selfs al sou die definisie van wat 'kreatiewe skryfwerk' behels breër gedefinieer word, bly hierdie bekronings aanvegbaar. Dalk het die Gupta's hulle voorgesê wie moet wen...


Maar Karen de Wet, wat gewoonlik nie 'n wag voor haar mond plaas nie, & wie se styl in 'n debat klaarblyklik is om die hardste te praat van almal & nie op te hou totdat sy haar sin gekry het nie, dié swyg nou inkennig.

Die Paneel


Karen de Wet (UJ)  (Voorsitter)













Frederick Botha (UJ)
Marné Pienaar (UJ)
Ronél Johl (UJ)
Karin Catell (US)
Marius Crous (NMMU)
Alwyn Roux (UNISA)
Corina van der Spoel (Wits UP)
Ilse Salzwedel (RSG / Skrywers en boeke)


© Johann de Lange